rodzaj żeński
  • internet
    11.12.2009
    11.12.2009
    Witam,
    ostatnio wdałam się w dyskusję ze znajomym narodowości brazylijskiej na temat słowa internet. Jak się okazuje, w języku portugalskim internet jest rodzaju żeńskiego. Jest to spowodowane tym, że słowo sieć tak jak w języku polskim ma rodzaj żeński. Dlaczego więc internet jako globalna sieć lub „międzysieć” jest rodzaju męskiego? Co decyduje o przyporządkowaniu danego rodzaju gramatycznego zapożyczeniom językowym?
    Pozdrawiam,
    Anna
  • kaleka, ofiara itp.
    23.06.2008
    23.06.2008
    Szanowni Państwo!
    Czy poprawne są obydwie formy: ten kaleka życiowy i ta kaleka życiowa? Podobny problem mam z rzeczownikiem noga (laik). Czy dopuszczalne są obydwie formy ten noga i ta noga, skoro mężczyzna kulawy to według Nowego słownika poprawnej polszczyzny ta kuter-noga i ten kuter-noga? Takich wątpliwości mam więcej: oliwa (alkoholik), ślepota (osoba niedowidząca), ofiara (człowiek niedający sobie rady w życiu, pijaczyna, glina (o policjancie).
  • Kobieta wojewoda

    15.01.2024
    15.01.2024

    Dzień dobry. Wielkopolska ma nową wojewodę wielkopolską. Wszystko wskazuje na to, że będzie chciała używać żeńskiej formy. Proszę o radę dotyczącą poprawnej odmiany.

  • Masna czy Masny?
    19.03.2019
    19.03.2019
    Moja synowa chce mieć na nazwisko Masny, a w urzędzie mówią ze nie, ponieważ ja (teściowa) nazywam się Masna. W naszej rodzinie są trzy przypadki – teściowa Masna, a synowa Masny. Proszę o podpowiedź, czy synowa może nazywać się Masny. Ślub za dwa miesiące.
  • na Kalymnos czy Kalymnosie?
    16.09.2008
    16.09.2008
    Szanowni Państwo!
    Między mną i innymi uczestnikami wyprawy wspinaczkowej na grecką wyspę Kalymnos powstał spór. Ja uważam, że nazwę własną Kalymnos należy odmieniać tak samo jak polski rzeczownik donos, natomiast koledzy są innego zdania – i oni wrócili z Kalymnos. Zamęt wprowadzają też następujące przykłady: Kos (wyspa) ndm., Rodos – odmienia się: na Rodosie, z Rodosu. Jak powinniśmy traktować Kalymnos – jedną, obok Kos i Rodosu, z wysp archipelagu Dodekanez?
    Pozdrawiam,
    Magda Horzela
  • numen
    27.04.2007
    27.04.2007
    Pytanie dotyczy zasad spolszczania. Chodzi o łacińskie słowo numen. W słownikach znaleźć można jedynie jego wyjątkową liczbę mnogą numina. W dostępnej literaturze słowo pojawia się zazwyczaj odmieniane klasycznie, zgodnie z zasadami dla rodzaju męskiego, choć występuje czasem również w formie nieodmiennej (traktowane jest wtedy jak rzeczownik rodzaju żeńskiego). Pytanie brzmi, jak powinno się odmieniać słowo numen przez przypadki, jeśli pojęcie pojawia się w tekście polskim.
  • opus
    23.12.2002
    23.12.2002
    Ostatnio ze zdumieniem stwierdziłem, że rzeczownik opus mimo odmiany charakterystycznej dla rzeczowników rodzaju męskiego sam jest rodzaju nijakiego, co determinuje (na przykład) nienaturalne dla mnie konstrukcje w rodzaju np. opus dziesiąte. Jestem ciekaw, dlaczego tak jest i jakie inne rzeczowniki wykazują podobne „anomalie”.
    Serdecznie pozdrawiam,
    Radek Gontarek
  • Orzeczenie przy podmiocie szeregowym

    20.10.2022
    20.10.2022

    Dzień dobry,

    chciałbym się zapytać, czy poniższe zdanie jest poprawne (czy orzeczenie powinno być w liczbie mnogiej):

    „Scenariusz i gra aktorska na pewno zyskałyby, gdyby...”?

    Kiedy mamy do czynienia z podmiotem zbiorowym, tworzonym przez rzeczowniki różnych rodzajów gramatycznych, to czy orzeczenie powinno być w formie męskoosobowej czy niemęskoosobowej?

    Dla kontrastu: „Producenci, aktorzy i same filmy na pewno zyskałyby, gdyby...”.

    Bardzo dziękuję za odpowiedź!

  • Pani Suchy czy pani Sucha?
    4.12.2016
    4.12.2016
    Chciałabym zapytać się o odmianę mojego nazwiska – Suchy. Czy też może powinnam nosić nazwisko Sucha? Kiedyś ktoś powiedział mi, że nazwiska jako przymiotniki, w dodatku nacechowane negatywnie, się nie odmieniają – czy to prawda? Nie ukrywam, ze zawsze zastanawiam się, jak będzie brzmieć poprawna forma np. w zaproszeniu: dla państwa Suchy czy dla państwa Suchów.

    Z góry dziękuję za odpowiedź.
  • semantycznie czy końcówkowo?
    11.01.2011
    11.01.2011
    Piszę pracę na temat gramatyki kontrastywnej języka polskiego i niemieckiego (…). Chciałam zapytać o taką jedną rzecz, ponieważ kwestii tej nie mogłam znaleźć w żadnej gramatyce. Chodzi o to, ze jeżeli jest np. słowo nadrzędne OWOC i do tego słowa podrzędne: truskawka, marakuja, gruszka, porzeczka itd., czy przydział rodzaju żeńskiego odbywa się tutaj na zasadzie semantycznej, czy też morfologicznej, końcówkowej?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego